Olympia Forum VI – Ομιλία Γ.Γ. Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, Δ. Κιρμκίρογλου

Ο Γενικός Γραμματέας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης Δημήτρης Κιρμικίρογλου παρακολούθησε τις εργασίες του του Olympia Forum VI, του τριήμερου συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στην Αρχαία Ολυμπία από τις 7  έως τις 9 Οκτωβρίου 2025. Το συνέδριο διοργανώθηκε από την εφημερίδα «Πατρίς» σε συνεργασία με το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών και ήταν αφιερωμένο στην Τοπική και Περιφερειακή Ανάπτυξη.

Στη συνέχεια ακολουθεί η ομιλία του Γενικού Γραμματέα Επικοινωνίας και Ενημέρωσης Δημήτρης Κιρμικίρογλου με θέμα «Η δύναμη της ενημέρωσης στην ψηφιακή εποχή».

«Βρισκόμαστε σε έναν καθοριστικό σταυροδρόμι για το μέλλον της ελληνικής δημοσιογραφίας. Η ποιοτική ενημέρωση δεν είναι πολυτέλεια αλλά θεμέλιο λίθο της δημοκρατίας μας—και σήμερα αυτό το θεμέλιο χρειάζεται ενίσχυση. Σύμφωνα με το Digital News Report 2024 του Reuters Institute, το 68% των Ευρωπαίων πολιτών θεωρούν τα μέσα ενημέρωσης απαραίτητα για την λειτουργία της δημοκρατίας, ενώ παράλληλα το 59% ανησυχούν για την αυξανόμενη παραπληροφόρηση στο διαδίκτυο. Αυτή η διπλή πραγματικότητα—αναγνώριση της σημασίας των μέσων και ανησυχία για την ποιότητα της πληροφόρησης—ορίζει το πλαίσιο της δουλειάς μας.

Την ίδια στιγμή, η ψηφιακή επανάσταση αναδιαμορφώνει ριζικά το οικοσύστημα της ενημέρωσης παγκοσμίως. Η παραπληροφόρηση ταξιδεύει ταχύτερα από την αλήθεια. Οι πλατφόρμες social media καταβροχθίζουν διαφημιστικά έσοδα που κάποτε συντηρούσαν χιλιάδες δημοσιογράφους. Η τεχνητή νοημοσύνη υπόσχεται να αυτοματοποιήσει εργασίες που θεωρούσαμε αποκλειστικά ανθρώπινες. Και οι πολίτες—ιδίως οι νέοι—στρέφονται σε TikTok και Instagram για “ειδήσεις”, αφήνοντας τα παραδοσιακά μέσα να αγωνίζονται για επιβίωση.

Αλλά αυτή η κρίση κρύβει και ευκαιρίες. Η Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης έχει ξεκινήσει ένα φιλόδοξο έργο μετασχηματισμού που τοποθετεί την Ελλάδα στην πρωτοπορία της ευρωπαϊκής ρύθμισης: €67,7 εκατομμύρια επενδύθηκαν σε μέσα ενημέρωσης (2021-2025), δημιουργήσαμε τα πιο προηγμένα ηλεκτρονικά μητρώα διαφάνειας στην ΕΕ με 978 πιστοποιημένες επιχειρήσεις, και εφαρμόσαμε τον Κανονισμό Ψηφιακών Υπηρεσιών πριν από τις περισσότερες χώρες.

Σήμερα θα μιλήσω ανοιχτά: θα παρουσιάσω το έργο που έχει γίνει, θα αναγνωρίσω τις αδυναμίες που παραμένουν, θα τοποθετήσω τις προκλήσεις μας στο διεθνές πλαίσιο, και θα οριοθετήσω μια σαφή, φιλόδοξη πορεία για το μέλλον. Γιατί το μέλλον της δημοσιογραφίας δεν χτίζεται με νοσταλγία για το παρελθόν, αλλά με θάρρος να αγκαλιάσουμε την αλλαγή χωρίς να χάσουμε την ψυχή μας.

Το έργο που έχει γίνει: θεμελιώνοντας τη διαφάνεια

H Κυβέρνηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και ο αρμόδιος Υφυπουργός κ. Παύλος Μαρινάκης έχει υλοποιήσει ένα φιλόδοξο πρόγραμμα μεταρρύθμισης των μέσων ενημέρωσης. Ο Νόμος 5005/2022 δημιούργησε για πρώτη φορά ενιαία ηλεκτρονικά μητρώα για τον έντυπο και τον ηλεκτρονικό τύπο, με σαφείς κανόνες επιλεξιμότητας, απαιτήσεις απασχόλησης δημοσιογράφων, και πλήρη αποκάλυψη δομών ιδιοκτησίας.

Το Μητρώο Έντυπου Τύπου λειτουργεί από τον Μάρτιο 2023, ενώ το Μητρώο Ηλεκτρονικού Τύπου από τον Μάιο 2023, με απαιτήσεις που διασφαλίζουν την επαγγελματική λειτουργία και την υπευθυνότητα. Τα αποτελέσματα είναι συγκεκριμένα: 390 πιστοποιημένα έντυπα (20 ημερήσιες πανελλαδικής κυκλοφορίας εφημερίδες, 107 ημερήσιες περιφερειακές, 119 εβδομαδιαίες περιφερειακές, 93 περιοδικά και άλλες κατηγορίες) και 588 πιστοποιημένες ιστοσελίδες ηλεκτρονικού τύπου. Αυτοί οι αριθμοί αποδεικνύουν την αποδοχή των Μητρώων από τις επιχειρήσεις της χώρας.

Μόνο τα πιστοποιημένα μέσα μπορούν να λάβουν κυβερνητική διαφήμιση και ενισχύσεις, με το 30% του προϋπολογισμού να διατίθεται υποχρεωτικά στον περιφερειακό και τοπικό τύπο.

Παράλληλα, προχωρήσαμε γρήγορα στην υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Κανονισμού Ψηφιακών Υπηρεσιών. Ο Νόμος 5099/2024 τέθηκε σε ισχύ τον Απρίλιο 2024, με την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) ως Συντονιστή Ψηφιακών Υπηρεσιών και συνεργασία με το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης και την Αρχή Προστασίας Δεδομένων. Αυτό δημιουργεί υποχρεώσεις διαφάνειας για τις πλατφόρμες, μέτρα κατά της παραπληροφόρησης, και προστασία των χρηστών, ιδίως των ανηλίκων.

Το 2025, με τον Νόμο 5212/2025, αναβαθμίσαμε περαιτέρω το νομοθετικό πλαίσιο για πλήρη ευθυγράμμιση με τον European Media Freedom Act. Οι βελτιώσεις περιλαμβάνουν: υποχρεωτική ενυπόγραφη δημοσιογραφία για την προστασία των δημοσιογράφων και την ενίσχυση της δεοντολογίας, απλοποίηση διαδικασιών εγγραφής και ανανέωσης με διεύρυνση προθεσμιών, ενίσχυση των δειγματοληπτικών ελέγχων στο 15% των εγγεγραμμένων, και ισχυροποίηση της διαφάνειας στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των ΜΜΕ. Αυτά τα μέτρα διασφαλίζουν την αξιοπιστία και μειώνουν τη γραφειοκρατία.

Στον ψηφιακό μετασχηματισμό των δημόσιων υπηρεσιών, η πρόοδος είναι εντυπωσιακή. Το gov.gr διαθέτει πάνω από 3.299 ψηφιακές υπηρεσίες με ενιαία ταυτοποίηση, ενώ το AI-powered mAigov εκσυγχρονίζει την επικοινωνία πολιτών-κράτους. Η Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025 προβλέπει επενδύσεις με στόχο την καθολική ψηφιακή πρόσβαση και την εκπαίδευση όλων των πολιτών στις ψηφιακές δεξιότητες.

Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε μαζί

Ωστόσο, πρέπει να είμαστε ειλικρινείς: το νομοθετικό πλαίσιο δεν αρκεί όταν η εμπιστοσύνη χρειάζεται ενίσχυση και οι οικονομικές πιέσεις πολλαπλασιάζονται. Αντιμετωπίζουμε μια σύνθετη κρίση με πολλαπλές διαστάσεις.

Πρώτον, η οικονομική κατάσταση των παραδοσιακών μέσων είναι βαθιά ανησυχητική. Οι ψηφιακές πλατφόρμες έχουν αποσπάσει το μεγαλύτερο μέρος των διαφημιστικών εσόδων, με τη διαφημιστική αγορά στα social media να προβλέπεται στα €324,8 εκατ. το 2024, ενώ τα παραδοσιακά μέσα χάνουν έσοδα και κυκλοφορία. Η κατανάλωση ειδήσεων μετατοπίζεται σε Instagram και TikTok, ιδίως μεταξύ των νέων, αφήνοντας τους εκδότες να παλεύουν να χτίσουν κοινό σε αυτές τις πλατφόρμες. Παράλληλα, το κόστος λειτουργίας αυξάνεται—από την ενέργεια μέχρι τις ασφαλιστικές εισφορές—δημιουργώντας μια επιχειρηματική πραγματικότητα που απειλεί τη βιωσιμότητα πολλών μέσων.

Δεύτερον, η ψηφιακή ανισότητα δημιουργεί νέα χάσματα. Ενώ τα μεγάλα αστικά κέντρα απολαμβάνουν ταχεία ευρυζωνική σύνδεση και πρόσβαση σε ψηφιακά εργαλεία, πολλές περιφερειακές περιοχές υστερούν σε υποδομές. Αυτό επηρεάζει τόσο την ικανότητα των τοπικών μέσων να ψηφιοποιηθούν, όσο και την πρόσβαση των πολιτών στην ενημέρωση. Η ψηφιακή διάσπαση συμπίπτει συχνά με γεωγραφική και κοινωνικοοικονομική διάσπαση.

Τρίτον, ο ραδιοφωνικός κλάδος λειτουργεί εδώ και δεκαετίες χωρίς μόνιμο σύστημα αδειοδότησης, με προσωρινές άδειες ή καμία νομική βάση, δημιουργώντας ανασφάλεια και αδικία που πρέπει να επιλύσουμε άμεσα. Ο κλάδος αντιμετωπίζει παρόμοιες οικονομικές πιέσεις με τον έντυπο τύπο, χωρίς όμως το ρυθμιστικό πλαίσιο που θα του επέτρεπε να προγραμματίσει το μέλλον του.

Τέταρτον, η τεχνητή νοημοσύνη φέρνει νέα διλήμματα και προκλήσεις. Έρευνες δείχνουν ότι το 96% των εκδοτών παγκοσμίως θεωρούν την AI κρίσιμη για την αυτοματοποίηση, αλλά στην Ελλάδα δεν υπάρχουν θεσμικές πολιτικές, επίσημη εκπαίδευση, ή ηθικά πλαίσια. Οι δημοσιογράφοι χρησιμοποιούν εργαλεία AI ατομικά χωρίς οργανωτική καθοδήγηση, δημιουργώντας κινδύνους για την ποιότητα, τη διαφάνεια, και τη δεοντολογία. Η Ομοσπονδία Συντακτών αναπτύσσει κώδικα δεοντολογίας, αλλά χρειαζόμαστε ευρύτερη στρατηγική. Παράλληλα, οι ψηφιακές πλατφόρμες χρησιμοποιούν δημοσιογραφικό περιεχόμενο για να εκπαιδεύσουν AI μοντέλα χωρίς να πληρώνουν δίκαια, αποδυναμώνοντας περαιτέρω το επιχειρηματικό μοντέλο των μέσων.

Πέμπτον, η παραπληροφόρηση και τα deepfakes αποτελούν υπαρξιακή απειλή. Η ταχύτητα με την οποία διαδίδεται ψευδής πληροφορία στα social media, ενισχυμένη από αλγόριθμους που προτιμούν το συναισθηματικό και το εντυπωσιακό, υπονομεύει την αξία της επαληθευμένης δημοσιογραφίας. Τα εργαλεία deepfake γίνονται όλο και πιο προσιτά, δημιουργώντας νέες μορφές παραπληροφόρησης που μπορούν να επηρεάσουν εκλογές, να βλάψουν φήμες, και να διαβρώσουν την εμπιστοσύνη στα γνήσια οπτικοακουστικά υλικά.

Τέλος, η γήρανση του δημοσιογραφικού εργατικού δυναμικού και η δυσκολία προσέλκυσης νέων ταλέντων αποτελούν μακροπρόθεσμη πρόκληση. Οι χαμηλοί μισθοί, η επισφάλεια εργασίας, και η αβεβαιότητα για το μέλλον του κλάδου αποθαρρύνουν πολλούς νέους από το να ακολουθήσουν καριέρα στη δημοσιογραφία. Αυτό δημιουργεί κίνδυνο απώλειας θεσμικής μνήμης και εμπειρίας, ενώ ταυτόχρονα στερεί τα μέσα από τις ψηφιακές δεξιότητες που φέρνουν οι νέες γενιές.

Η κρίσιμη σημασία του περιφερειακού και τοπικού τύπου

Αγαπητοί συνάδελφοι, πριν προχωρήσουμε στο όραμά μας για το μέλλον, οφείλω να τονίσω με ιδιαίτερη έμφαση τον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζει ο περιφερειακός και τοπικός τύπος στην ελληνική δημοκρατία.

Τα περιφερειακά και τοπικά μέσα ενημέρωσης αποτελούν τον συνδετικό ιστό μεταξύ της κεντρικής εξουσίας και των τοπικών κοινωνιών. Είναι η φωνή που καταγράφει τα προβλήματα της καθημερινότητας, που παρακολουθεί τις τοπικές αρχές, που προβάλλει τον πολιτισμό και την ταυτότητα κάθε περιοχής. Όταν κλείνει μια περιφερειακή εφημερίδα ή ένα τοπικό ραδιόφωνο, δεν χάνουμε απλώς μια επιχείρηση—χάνουμε έναν θύλακα δημοκρατίας.

Τα στοιχεία από τα Μητρώα Έντυπου και Ηλεκτρονικού Τύπου μιλούν από μόνα τους: από τα 390 πιστοποιημένα έντυπα, 107 είναι ημερήσιες περιφερειακές εφημερίδες και 119 εβδομαδιαίες περιφερειακές. Αυτοί οι αριθμοί αντιπροσωπεύουν εκατοντάδες δημοσιογράφους που υπηρετούν τις τοπικές κοινωνίες, χιλιάδες οικογένειες που εξαρτώνται από αυτό το εισόδημα, και εκατομμύρια πολίτες που έχουν δικαίωμα στην τοπική ενημέρωση.

Tο Υπομητρώο Περιφερειακού και Τοπικού Τύπου, που λειτουργεί στο πλαίσιο του Μητρώου Έντυπου Τύπου, έχει δημιουργήσει για πρώτη φορά έναν μηχανισμό διασφάλισης ποιότητας και διαφάνειας. Με τις πρόσφατες τροποποιήσεις του νόμου 5005/2022, ενισχύσαμε περαιτέρω την προστασία του περιφερειακού τύπου: διευρύναμε τις προθεσμίες υποβολής αιτήσεων από έναν σε δύο μήνες, καθιερώσαμε τυχαίους δειγματοληπτικούς ελέγχους σε ποσοστό 15% ετησίως, και μειώσαμε τον χρόνο αποκλεισμού μετά από διαγραφή από δύο έτη σε έξι μήνες, δίνοντας δεύτερες ευκαιρίες σε επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν προσωρινές δυσκολίες.

Αλλά η στήριξη του περιφερειακού τύπου δεν είναι μόνο οικονομική—είναι και στρατηγική. Το πενταετές πρόγραμμα χρηματοδότησης 2025-2029 που αναπτύσσουμε περιλαμβάνει ειδική δράση για τον έντυπο περιφερειακό τύπο με κάλυψη επικουρικών ασφαλιστικών εισφορών, αναγνωρίζοντας ότι αυτή η κατηγορία μέσων έχει πληγεί περισσότερο από την ψηφιακή μετάβαση. Στόχος μας είναι όχι απλώς η διατήρηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας, αλλά η δημιουργία συνθηκών για την αύξησή τους και τη βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος.

Ταυτόχρονα, αναγνωρίζουμε ότι το ρυθμιστικό κενό στα περιφερειακά τηλεοπτικά κανάλια πρέπει να καλυφθεί άμεσα. Για αυτό, προετοιμάζουμε ειδική νομοθεσία για την αδειοδότηση των περιφερειακών καναλιών, που θα τερματίσει δεκαετίες νομικής αβεβαιότητας και θα δημιουργήσει ένα σταθερό, διαφανές πλαίσιο λειτουργίας.

Ο περιφερειακός και τοπικός τύπος δεν είναι περιφερειακός στη σημασία του—είναι το θεμέλιο της πλουραλιστικής δημοκρατίας. Και η Γενική Γραμματεία δεσμεύεται να εξασφαλίσει ότι θα συνεχίσει να ανθεί.

Το όραμα και οι προτεραιότητες για το μέλλον

Πώς προχωράμε μπροστά; Η απάντηση απαιτεί σαφείς δεσμεύσεις σε πέντε άξονες.

Πρώτον: Οικονομική βιωσιμότητα και δίκαιη

Δεύτερον: Ψηφιακός μετασχηματισμός και καινοτομία

Τρίτον: Πλήρης εφαρμογή του European Media Freedom Act και μεταρρύθμιση του θεσμικού πλαισίου

Αναβάθμιση της ΕΡΤ και σύγχρονη εταιρική διακυβέρνηση

Κεντρικός πυλώνας του νομοσχεδίου είναι ο πλήρης εκσυγχρονισμός της ΕΡΤ. Η δημόσια ραδιοτηλεόραση δεν είναι απλώς ένα μέσο ενημέρωσης—είναι πολιτιστικός θεσμός και δημόσιο αγαθό. Για αυτό η μεταρρύθμιση εισάγει σύγχρονη εταιρική διακυβέρνηση σύμφωνα με τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές, ενισχυμένους μηχανισμούς διαφάνειας, και διευρυμένες δυνατότητες διεθνών συνεργασιών και καινοτομίας.

Εθνική Στρατηγική Παιδείας των Μέσων Ενημέρωσης

Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ο νόμος θα θεσμοθετήσει Εθνική Στρατηγική Παιδείας των Μέσων Ενημέρωσης σε τριετή κύκλο, συντονιζόμενη από τη Γενική Γραμματεία. Θα περιλαμβάνει συγκεκριμένους στόχους, μετρήσιμους δείκτες, ετήσια αναφορά, και συμβουλευτική επιτροπή πολλαπλών ενδιαφερομένων.

Δεν πρόκειται για συμβολικό μέτρο. Αντιπροσωπεύει την αναγνώριση ότι η παιδεία των μέσων ενημέρωσης είναι πλέον βασικό συστατικό της δημοκρατικής ανθεκτικότητας. Το πλαίσιο θα επιτρέψει επίσημες συνεργασίες με πανεπιστήμια, ΜΚΟ, θεσμούς της ΕΕ και διεθνείς οργανισμούς, διασφαλίζοντας ότι η παιδεία των μέσων δεν περιορίζεται σε περιστασιακές εκστρατείες αλλά γίνεται μόνιμο χαρακτηριστικό της δημόσιας πολιτικής.

Διαφάνεια στην κρατική διαφήμιση

Ταυτόχρονα, η διαφάνεια στη δημόσια διαφήμιση θα ενισχυθεί. Όλοι οι δημόσιοι φορείς θα υποχρεούνται να δημοσιεύουν προληπτικά τις διαφημιστικές τους δαπάνες, με λεπτομέρειες για τις διαδικασίες και τους προϋπολογισμούς, ενώ το ΕΣΡ θα εκδίδει ετήσια έκθεση για την κατανομή της κρατικής διαφήμισης.

Αυτορυθμιζόμενα όργανα

Τέλος, το νομοσχέδιο ανοίγει τον δρόμο για τη δημιουργία νέου ανεξάρτητου Συμβουλίου Τύπου. Για πρώτη φορά, αντιπροσωπευτικοί οργανισμοί ιδιοκτητών μέσων, δημοσιογράφων, ραδιοτηλεοπτικών φορέων και διαδικτυακών πλατφορμών θα μπορούν να συστήσουν ένα πλήρως ανεξάρτητο όργανο, με αρμοδιότητα που καλύπτει τη συντακτική ανεξαρτησία, την παιδεία των μέσων, την ασφάλεια των δημοσιογράφων, την παραπληροφόρηση και τις αγωγές SLAPP.

Η ακαδημαϊκή κοινότητα και η κοινωνία των πολιτών θα μπορούν επίσης να συμμετέχουν, διασφαλίζοντας ότι το Συμβούλιο είναι αντιπροσωπευτικό και αξιόπιστο.

Τέταρτον: Ολοκλήρωση του ρυθμιστικού πλαισίου για τα περιφερειακά μέσα—Η αδειοδότηση των περιφερειακών τηλεοπτικών σταθμών

Πέρα από την πλήρη εφαρμογή του EMFA, αναγνωρίζουμε ότι υπάρχει ένα ιστορικό χρέος προς τα περιφερειακά μέσα. Για δεκαετίες, τα περιφερειακά τηλεοπτικά κανάλια λειτουργούσαν χωρίς μόνιμο νομοθετικό πλαίσιο αδειοδότησης. Αυτό δημιουργούσε αβεβαιότητα για τους επενδυτές, ανισότητες στον ανταγωνισμό, και ευάλωτες θέσεις εργασίας για εκατοντάδες δημοσιογράφους.

Υπό τον τίτλο «Αδειοδότηση παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης περιφερειακής εμβέλειας και λοιπές διατάξεις» παρουσιάστηκε πρόσφατα στο υπουργικό συμβούλιο το σχετικό σχέδιο νόμου από τον αρμόδιο υφυπουργό παρά τω πρωθυπουργώ για θέματα ΜΜΕ και κυβερνητικό εκπρόσωπο Παύλο Μαρινάκη.

Το σχέδιο νόμου βασίζεται σε πέντε βασικούς άξονες:

1.Διαφάνεια και βιωσιμότητα

Θεσπίζονται συγκεκριμένοι κανόνες και προϋποθέσεις για την αδειοδότηση και τη λειτουργία των σταθμών, ενώ προβλέπονται αυστηρές κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένης της ανάκλησης της άδειας, για όσους δεν τις τηρούν. Για πρώτη φορά, οι περιφερειακοί σταθμοί θα λειτουργούν με σαφείς κανόνες που προστατεύουν την αγορά από τον αθέμιτο ανταγωνισμό και διασφαλίζουν την ποιότητα της παρεχόμενης ενημέρωσης.

2. Κατάργηση του Νόμου Παππά και νέο μοντέλο αδειοδότησης

Καταργούνται οι διατάξεις του ν. 4339/2015, γνωστού ως «Νόμος Παππά», και ακυρώνεται το μοντέλο της δημοπρασίας που έδινε άδεια σε όποιον πλήρωνε τα περισσότερα. Αντί για δημοπρασία, οι ενδιαφερόμενοι θα καταβάλλουν ένα συμβολικό ετήσιο κόστος εποπτείας προς το ΕΣΡ, το οποίο θα υπολογίζεται με βάση το κόστος εποπτικού έργου και πληθυσμιακά κριτήρια.

Αυτή η αλλαγή αποτελεί ριζική ανατροπή της λογικής που επικράτησε την προηγούμενη δεκαετία. Η αδειοδότηση δεν μπορεί να είναι προνόμιο για όσους έχουν βαθύ πορτοφόλι, αλλά πρέπει να βασίζεται σε ποιοτικά κριτήρια, επαγγελματική εμπειρία και συμβολή στην τοπική κοινωνία.

3.Προϋποθέσεις αδειοδότησης

Οι υποψήφιοι θα πρέπει να πληρούν ποιοτικές προϋποθέσεις και κριτήρια, όπως:

• Φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα
• Διαφάνεια στο ιδιοκτησιακό καθεστώς για μετόχους που κατέχουν τουλάχιστον 1%
• Έλεγχο ποινικού μητρώου
• Ελάχιστο αριθμό εργαζομένων, διασφαλίζοντας τη λειτουργική ικανότητα του σταθμού
• Κτιριακές εγκαταστάσεις και τεχνολογικό εξοπλισμό που πληρούν τα σύγχρονα πρότυπα

Αυτά τα κριτήρια εξασφαλίζουν ότι θα λάβουν άδεια μόνο σοβαροί, επαγγελματικά οργανωμένοι σταθμοί που μπορούν να προσφέρουν ποιοτική ενημέρωση.

4.Εκπομπή σε HD

Δημιουργείται το πλαίσιο για τη δυνατότητα των περιφερειακών σταθμών να εκπέμπουν πρόγραμμα σε υψηλή ευκρίνεια (HD). Αυτό αποτελεί σημαντική τεχνολογική αναβάθμιση που θα επιτρέψει στους περιφερειακούς σταθμούς να αναβαθμίσουν το περιχόμενό τους.

5. Φάσεις αδειοδότησης

Η αρμόδια αρχή για την αδειοδότηση και την εποπτεία παραμένει το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ), ο ρόλος του οποίου θα ενισχυθεί. Η διαδικασία θα πραγματοποιηθεί σε δύο φάσεις:

Πρώτη Φάση: Το ΕΣΡ θα ελέγξει αν οι υποψήφιοι πληρούν τις ελάχιστες ποιοτικές προϋποθέσεις. Διασφαλίζεται ότι οι υφιστάμενοι σταθμοί θα συνεχίσουν να εκπέμπουν, εφόσον πληρούν αυτές τις προϋποθέσεις. Αυτό το στοιχείο είναι κρίσιμο: δεν επιδιώκουμε να τιμωρήσουμε τους σταθμούς που λειτουργούσαν νόμιμα υπό το προηγούμενο, ελλιπές καθεστώς, αλλά να τους ενσωματώσουμε στο νέο πλαίσιο με σεβασμό στην ιστορία και τη συμβολή τους.

Δεύτερη Φάση: Εφαρμόζεται μόνο στις περιπτώσεις όπου υπάρχει ζήτημα χωρητικότητας. Το ΕΣΡ θα μοριοδοτήσει τους υποψηφίους με βάση ποιοτικά κριτήρια συγκριτικής αξιολόγησης, όπως τζίρος και αριθμός εργαζομένων. Στις περιπτώσεις αυτές, προβλέπεται επιπλέον μοριοδότηση για την πολυετή, συνεχόμενη λειτουργία των σταθμών—αναγνωρίζοντας την αξία της εμπειρίας και της ριζωμένης παρουσίας στην τοπική κοινωνία.

Διαβούλευση και προστασία

Το σχέδιο νόμου έχει ήδη τεθεί σε διαβούλευση με διάφορους φορείς, όπως η Ένωση Ενημερωτικών Τηλεοράσεων Ελληνικής Περιφέρειας (ΕΕΤΕΠ) και η Digea. Στόχος είναι η προστασία των νόμιμων και εύρωστων σταθμών από τον αθέμιτο ανταγωνισμό και η διασφάλιση των θέσεων εργασίας.

Αυτό το νομοσχέδιο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση τις προσεχείς εβδομάδες και θα συμπληρώσει το ρυθμιστικό πλαίσιο που χτίζουμε. Τερματίζει δεκαετίες αβεβαιότητας και δημιουργεί ένα σταθερό, διαφανές, δίκαιο σύστημα που επιτρέπει στους περιφερειακούς σταθμούς να επενδύουν με προοπτική, να προσλαμβάνουν με σιγουριά, και να υπηρετούν τις τοπικές κοινωνίες με αξιοπιστία.

Πέμπτον: Ενίσχυση ποιότητας και αντιμετώπιση παραπληροφόρησης

Η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης δεν θα επιλυθεί με νόμους αλλά με δράση. Πρέπει να επενδύσουμε στην παιδεία των μέσων ενημέρωσης (media literacy) σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, διδάσκοντας στους πολίτες —ιδίως στους νέους— πώς να αξιολογούν πηγές, να εντοπίζουν παραπληροφόρηση, και να κατανοούν πώς λειτουργούν οι αλγόριθμοι. Το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ψηφιακών Μέσων προσφέρει εκπαιδευτικά εργαλεία και εκστρατείες ευαισθητοποίησης που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε.

Τέλος, πρέπει να ενισχύσουμε την αυτορρύθμιση με υποστήριξη για συμβούλια τύπου, ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, και εκπαίδευση δημοσιογράφων σε δεοντολογικά πρότυπα. Η ΕΕ διαθέτει €1 εκατ. για την ανάπτυξη συμβουλίων τύπου, και η Ελλάδα πρέπει να αξιοποιήσει αυτή τη χρηματοδότηση.

Μια πραγματική εταιρική σχέση για τη δημοκρατία

Αγαπητοί συνάδελφοι, η Γενική Γραμματεία δεν μπορεί —και δεν πρέπει— να λύσει αυτές τις προκλήσεις μόνη της. Η ποιοτική δημοσιογραφία είναι υποδομή δημοκρατίας, όπως οι δρόμοι και τα σχολεία, και χρειάζεται παρόμοια δέσμευση δημόσιων πόρων και πολιτικής θέλησης.

Τα τελευταία τέσσερα χρόνια επενδύσαμε εκατομμύρια, δημιουργήσαμε ηλεκτρονικά μητρώα με 390 πιστοποιημένα έντυπα και 588 ιστοσελίδες, και θεσπίσαμε το πιο προηγμένο νομοθετικό πλαίσιο διαφάνειας στην Ευρώπη. Αλλά χρειάζεται και τη συμμετοχή σας: την εμπειρία σας, τις ιδέες σας, την κριτική σας.

Οι επόμενοι μήνες είναι κρίσιμοι. Η πλήρης εφαρμογή του European Media Freedom Act μάς δίνει την ευκαιρία να επαναθεμελιώσουμε τη σχέση κράτους-μέσων σε υγιείς βάσεις: διαφάνεια, ανεξαρτησία, πολυφωνία. Η πρόκληση της τεχνητής νοημοσύνης απαιτεί άμεση δράση για ηθικά πλαίσια και εκπαίδευση.

Τις επόμενες εβδομάδες αναμένουμε τη δημοσίευση τροποποιήσεων των ΚΥΑ για τα δικαιολογητικά καταχώρισης στα Μητρώα, την έκδοση εξουσιοδοτικής διάταξης για τις τεχνικές προδιαγραφές εκτύπωσης, και την επεξεργασία των απόψεων που κατατέθηκαν από τις ενώσεις περιφερειακού τύπου για την τροποποίηση του ν. 3548/2007.

Η δύναμη της ενημέρωσης στην ψηφιακή εποχή δεν έγκειται στην τεχνολογία αλλά στους ανθρώπους —στους δημοσιογράφους που αναζητούν την αλήθεια, στους πολίτες που απαιτούν λογοδοσία, στους θεσμούς που προστατεύουν την ελευθερία. Ας εργαστούμε μαζί για να διασφαλίσουμε ότι η ελληνική δημοκρατία έχει τα μέσα ενημέρωσης που της αξίζει: ανεξάρτητα, βιώσιμα, καινοτόμα, και αφοσιωμένα στο δημόσιο συμφέρον».